مطالعه بیان ژن کیتیناز در نخود (cicer arietinum l.) با استفاده از real-time pcr

گیاهان عالی راهکارهای متعددی را برای مقاومت و حفاظت خود در برابر تنش های زیستی و غیر زیستی، بکار می برند. یکی از این راهکارها، ساخت پروتئین های مرتبط با پاتوژن است که ژن کیتیناز از دسته ژن های مذکور می باشد. لذا به منظور درک بهتر سیستم های دفاعی گیاه نخود (cicer arietinum l.) در سطح مولکولی، بیان دو ژن کیتیناز مربوط به گروه i و گروه iii درحین آلودگی با قارچ فوزاریوم مورد مطالعه قرار گرفت. سطح تظاهر ژن های مذکور در گیاهان نخود تیمار شده و شاهد از ژنوتیپ حساس (mcc724) و مقاوم mcc10)) نسبت به آلودگی با ایزوله 85 قارچ بیماری زای fusarium oxysporum f. sp. ciceri، در ساعات معینی پس از تلقیح، ردیابی شد تا احتمال دخالت آن ها در ایجاد مقاومت به پژمردگی فوزاریومی به گیاه نخود بررسی شود. به منظور مطالعه الگوی تظاهر ژن کیتیناز درسطح رونوشت ها در گیاهان شاهد و تیمار شده، پس از گذشت 6، 24، 48 و 72 ساعت از آلودگی، rnaی کل از اندامهای هوایی استخراج شده و برای ساخت cdna و انجام rt-pcr مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاکی از افزایش بیان هر دو ژن پس از آلودگی بود اما سطح تظاهر ژن کیتیناز i در گیاهان شاهد و نیز پس از تلقیح، در ژنوتیپ حساس بیشتر بود. بنابراین ژن مذکور نمی تواند نقشی در مقاومت گیاه نخود در برابر ایزوله 85 فوزاریوم داشته باشد. برای بررسی دقیق تر تغییرات بیان ژن کیتیناز iii از روش real-time pcr استفاده شد. نتایج نشان داد که حداکثر القا (بیش از سه برابر افزایش بیان) ژنوتیپ مقاوم، در 48 ساعت پس از تلقیح روی می دهد. این در حالی است که سطح بیان در ژنوتیپ حساس پس از 6 ساعت به حداکثر می رسد (بیش از پنج برابر) و تا 72 ساعت سطح بیان در هر دو ژنوتیپ به کمتر از سطح اولیه تظاهر می رسد. اگرچه سطح بیان ژن کیتیناز iii در ژنوتیپ مقاوم دیرتر از ژنوتیپ حساس به حداکثر می رسد، اما بیش از سه برابر سطح تظاهر در ژنوتیپ حساس می باشد. بنابراین به احتمال زیاد ژن مذکور در اعطای مقاومت نسبت به پژمردگی فوزاریومی دخیل می باشد.